Eten en drinken lijkt zo vanzelfsprekend, maar voor mensen met de longziekte COPD kunnen zelfs eenvoudige maaltijden een uitdaging zijn. Denk aan klachten als slikproblemen, geur- en smaakveranderingen, of een verminderde eetlust. Via het project PROOF werken Fijnproevers, Algemeen Ziekenhuis Delta (België) en Universiteit Maastricht samen aan voedingsproducten die enerzijds boordevol eiwitten, vezels en mineralen zitten, en anderzijds lekker smaken én er aantrekkelijk uitzien.

Waarom voedingsproducten voor COPD?

COPD is een chronische longaandoening die veel energie van het lichaam vraagt. Slikproblemen of een verminderde eetlust maken het lastig om voldoende en gezond te eten. Mensen met COPD lopen daardoor een groter risico op ondervoeding of ongewenst gewichtsverlies, wat hun algehele conditie verder ondermijnt. Tegelijkertijd kan eten een sociaal probleem worden: mee-eten met anderen wordt steeds moeilijker en kan leiden tot sociaal isolement. Het is dus niet alleen een fysieke, maar ook een psychosociale uitdaging.

Smaakvolle oplossingen voor slikproblemen

Fijnproevers ontwikkelt al langer voedingsproducten voor mensen met kauw- en slikproblemen: van soepen en smoothies tot hartige tussendoortjes en desserts. Deze gerechten worden bereid door koks die veel aandacht besteden aan smaak, geur en voedingswaarde. Kortom: écht eten, gebaseerd op natuurlijke ingrediënten en geen typische “medische” flesjes of prakjes.

Omdat mensen met COPD vaak dezelfde obstakels ervaren – slikproblemen, een beperkte eetlust, grote vermoeidheid – sluit het PROOF-project perfect aan bij wat Fijnproevers al doet. Het doel? Op maat gemaakte maaltijden met een hoge concentratie eiwitten, vezels, vitaminen en mineralen die toch een fijne eetbeleving geven.

Wat houdt PROOF in?

Project PROOF (Platform for Research Oriented towards persOnalised Food) bundelt de krachten van diverse Belgische en Nederlandse partners, waaronder AZ Delta en Universiteit Maastricht. Zij combineren hun kennis over:

• Dysfagie (slikproblemen): Welke consistentie is nodig om veilig te kunnen eten?
• Ingrediënten, voedingswaarden en textuur: Welke eiwitten en vezels zijn geschikt om te verwerken zonder de smaak of het mondgevoel te verslechteren?
• Zorgtrajecten voor mensen met COPD: Hoe monitor je de voedingsinname en effecten van deze nieuwe producten in een klinische setting?

AZ Delta ontwikkelt binnen dit project een zorgtraject voor COPD-patiënten. De bedoeling is om nauwkeurig te volgen hoe patiënten reageren op de nieuwe maaltijden. Universiteit Maastricht focust op de beste samenstelling van ingrediënten, zoals welke eiwitbronnen en vezels optimaal werken voor mensen met COPD.

Wat gaat Fijnproevers doen?

Fijnproevers vertaalt alle input van diëtisten, logopedisten en voedingsmiddelentechnologen naar een smakelijk eindproduct. Daarbij letten we op:

• Structuur en consistentie: De maaltijd moet makkelijk te eten zijn, ook bij slikproblemen.
• Voedingswaarde: Het product moet hoog in energie en eiwitten zijn, aangevuld met vezels, vitaminen en mineralen.
• Smaakbeleving: Mensen met COPD kunnen gebaat zijn bij kleinere porties die toch alle nodige voedingstoffen leveren. Die porties moeten ook echt lekker zijn.

We werken in kleine stappen en testen continu of de producten voldoen aan onze eisen voor mondgevoel, smaak en veiligheid. Dit kan trial-and-error inhouden: soms blijkt een bepaald ingrediënt de textuur te veel te veranderen, of verminderen extra eiwitten de smaakbeleving. In dat geval gaan we terug naar de tekentafel.

Eten wordt weer genieten

Het uiteindelijke doel is om binnen 12 maanden een klant-en-klaar product te ontwikkelen dat aansluit op de behoeften van mensen met COPD. Er is te vaak sprake van functionele, maar niet bepaald lekkere voeding voor wie moeite heeft met slikken. Fijnproevers wil laten zien dat het anders kan: geen saaie flesjes of prakjes, maar echte, hartige maaltijden die iedereen laten meedoen, óók tijdens sociale eetmomenten.

“Veel mensen met COPD trekken zich terug en doen minder vaak mee met gezamenlijke maaltijden. Met de producten die we via PROOF ontwikkelen, willen we hen weer een fijne eetbeleving geven. Niet overleven met medische voeding, maar léven met lekker en gezond eten op maat.”

Breder toepasbaar

Hoewel dit project zich in eerste instantie richt op mensen met COPD, kan de kennis uit PROOF ook ingezet worden voor andere doelgroepen met een chronische zorgvraag of slikproblemen. De vraag naar gepersonaliseerde, gezonde én smakelijke voeding neemt toe, in lijn met het groeiende bewustzijn dat voeding een cruciale rol speelt in zowel fysieke als mentale gezondheid.

Meer weten?

Wil je meer weten over het PROOF-project of de rol vanFijnproevers daarin? Lees verder op Brightlands Campus of Neem gerust contact met ons op. We praten je graag bij over de nieuwste ontwikkelingen en hoe we samen kunnen werken aan lekker, veilig en gezond eten voor iedereen die daar extra hulp bij nodig heeft.