International Dysphagia Diet Standardisation Initiative (IDDSI)

Om allemaal dezelfde taal te spreken over aangepaste voedingsconsistenties en verdikte vloeistoffen voor mensen met kauw- & slikproblemen, is in 2013 de International Dysphagia Diet Standardisation Initiative (IDDSI) opgericht. IDDSI is een internationale samenwerking van professionals die een kader hebben ontwikkeld voor de textuur van voedsel en verdikte vloeistoffen. Dit is om helderheid te scheppen in de vele termen en definities van diëten wereldwijd. Het doel van deze samenwerking is om de veiligheid en zorg voor personen met dysfagie, slikproblemen, te verbeteren.

De professionals bestaan uit verschillende afdelingen waaronder voeding en diëtetiek, geneeskunde, logopedie, ergotherapie, verpleging, patiëntveiligheid, voedingswetenschappen en technologie. Er zijn hierbij ook enquêtes gehouden bij groepen belanghebbenden, namelijk de gezondheidswerkers, de patiënten en zorgverleners en de industrie en onderzoekers. Dit leverde mede het internationaal gestandaardiseerde kader op. Er wordt hierbij onderscheid gemaakt in een aantal niveaus voor voeding en dranken.

IDDSI flow test

De niveaus voor dranken bestaan uit: (0) dunvloeibaar, (1) licht vloeibaar, (2) matig vloeibaar, (3) dikvloeibaar en (4) zeer dikvloeibaar. De niveaus voor voeding bestaan uit: (7) normaal, (6) zacht en kleingesneden, (5) fijngemalen en smeuïg, (4) gladgemalen en (3) dikvloeibaar.

De voeding en dranken komen overeen op gebied (3) dikvloeibaar en gebied (4) zeer dikvloeibaar.

(0) Dunvloeibaar: is een vloeistof dat stroomt als water en is te drinken via tuit, kopje of rietje.

(1) Licht vloeibaar: is dikker dan water en vereist een beetje meer inspanning om te drinken. Stroomt ook door een rietje of tuit.

(2) Matig vloeibaar: dit kan geslurp worden, stroomt van een lepel maar langzamer dan dunne dranken. Er is inspanning vereist om deze dikte te kunnen drinken door een standaard rietje.

(3) Dikvloeibaar: deze drank/voeding kan gedronken worden uit een beker. Er is enige inspanning nodig om door een rietje te zuigen. Verder kan dit niet op een bord of in een vorm worden gespoten. Daarnaast kan het niet met een vork worden gegeten omdat het langzaam in druppels gaat druipen. Kauwen is bij deze drank/voeding niet nodig. Dikvloeibaar is een gladde textuur zonder klonters, vezels of deeltjes. Het kleeft niet aan een lepel maar glijdt er gemakkelijk van af.

(4) Gladgemalen / zeer dikvloeibaar: deze consistentie wordt meestal gegeten met een lepel maar met een een vork is ook mogelijk. Het kan niet door een rietje worden opgezogen en vereist geen kauwen. Het kan worden gespoten op borden en in vormen. Het behoudt zijn vorm op een bord maar valt bij het kantelen van de lepel er goed af. De consistentie is niet klonterig of plakkerig. Daarnaast scheidt de vloeistof zich niet van de vaste stof.

(5) Fijngemalen en smeuïg: deze consistentie kan gegeten worden met een vork of lepel. Het heeft een zachte en vochtige textuur zonder aparte dunne vloeistof. Er zijn kleine klonters zichtbaar in het voedsel maar deze kunnen gemakkelijk met de tong worden geplet. Minimaal kauwen en enige tongkracht is vereist.

(6) Zacht en kleingesneden: dit zijn hapklare stukjes die zacht, mals en vochtig zijn. Kauwen is vereist en het kan worden gegeten met een vork. De voeding kan dus ook worden gepureerd met de vork.

(7) Normaal: normale, alledaagse voeding met verschillende texturen. Voedsel kan hard en knapperig zijn, of van nature zacht.

Fijnproevers

De producten van Fijnproevers zijn allemaal volgens de IDDSI-norm getest en hiermee is de consistentie per productgroep vastgesteld op niveau 4. Dat wil zeggen dat het gemakkelijk te eten is met een vork of lepel. Het valt niet snel van de vork of lepel af waardoor het gemakkelijk naar de mond te brengen is. Vervolgens glijdt het gemakkelijk van de lepel bij het kantelen en is het zacht in de mond. Kauwen is niet nodig maar is mogelijk ter oefening bij de overgang naar vaster voedsel. De vloeistof scheidt zich niet van de vaste stof, het laat dus geen vocht los in de mond. De Fijnproevers smoothies en soepen kunnen nog verdund worden met water waardoor het via een rietje gedronken kan worden en kauwen niet nodig is.